Những điều kỳ quặc và tranh cãi The World Factbook

Về chính trị

Các lãnh thổ không đề cập

Một số lãnh thổ trong một quốc gia hoặc khu vực đang tranh chấp giữa các quốc gia, như Kashmir, không được đề cập đến[20], nhưng những khu vực khác của thế giới có tình trạng đang tranh chấp, như Quần đảo Trường Sa, lại có mục từ[21]. Những khu vực tiểu quốc gia trong một nước (như Tiểu bang Hoa Kỳ hay Các tỉnh và lãnh thổ của Canada) không được ghi trong Sách dữ kiện. Thay vào đó, người dùng tìm thông tin về khu vực tiểu quốc gia sẽ được chỉ đến "một bách khoa toàn thư tốt" nếu có nhu cần tham khảo[22]. Tiêu chí này được đề xướng trong phiên bản 2007 với quyết định bỏ những mục viết về Guiana thuộc Pháp, Guadeloupe, Martinique, và Reunion. Chúng được bỏ đi vì ngoài việc là tỉnh hải ngoại, giờ đây chúng là vùng hải ngoại, một phần gắn liền vào nước Pháp[23].

KashmirBản đồ mô tả Kashmir với biên giới Ấn ĐộPakistan được vẽ tại Đường quản lý, nhưng khu vực Kashmir do Trung Quốc quản lý được vẽ bằng nét đứt[24].Bắc SípBắc Síp không được cho một mục tách biệt cũng như liệt kê như một phần của Thổ Nhĩ Kỳ vì "những khu dân cư/sáp nhập lãnh thổ không được Chính phủ Hoa Kỳ công nhận sẽ không được vẽ trên bản đồ của Chính phủ Hoa Kỳ"[25].Đài Loan/Trung Hoa Dân quốcĐài Loan có một mục riêng không liệt kê theo vần T, mà lại ở cuối danh sách[26]. Tên "Trung Hoa Dân quốc" không được ghi như "tên chính thức" của Đài Loan tại đề mục "Chính quyền"[27], do sự ghi nhận của Hoa Kỳ đối với Chính sách Một Trung Quốc theo đó chỉ có một nước Trung Quốc - Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa - và Đài Loan là một phần của nó[28]. Tên "Trung Hoa Dân quốc" (Republic of China) được thêm vào ngày 27 tháng 1 năm 2005[29] nhưng ngay sau đó quay lại "none" (không)[27]. (Xem thêm: Vị thế chính trị của Đài Loan, Vị thế pháp lý của Đài Loan)Miến Điện/MyanmarHoa Kỳ không thừa nhận việc đổi tên Miến Điện do phe quân sự lãnh đạo thực hiện thành Myanmar và do đó vẫn giữ mục từ dành cho quốc gia này dưới tên "Burma" (Miến Điện). Điều này là do sự thay đổi tên "không được chứng nhận bởi cơ quan lập pháp thực sự nào ở Miến Điện". Do đó, chính phủ Hoa Kỳ chưa bao giờ dùng cái tên Myanmar[30].MacedoniaCộng hòa Macedonia được ghi dưới tên Macedonia[31]. Mặc dù sự thật là không có tổ chức quốc tế nào như Liên Hiệp Quốc[32], Liên minh châu Âu[33], NATO[34], Liên minh truyền thông châu Âu[35], và Ủy ban Olympics Quốc tế[36] sử dụng dạng viết ngắn này (tất cả họ đều dùng cụm từ Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ). Lịch sử cái tên được dùng cho mục từ này khá phức tạp. Trong phiên bản 1992 của Dữ kiện thế giới, mục từ dành cho quốc gia này được liệt ở dạng quốc gia cũ[37] (vào cùng thời điểm đó, những mục từ mới được thêm vào cho 20 quốc gia khi đó tách ra từ Liên Xô và Nam Tư; hai quốc gia này bị bỏ ra). Trong phiên bản 1994, tên của mục từ đổi thành Former Yugoslav Republic of Macedonia (Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ)[38]. Trong thập niên tiếp theo, nó vẫn là tên quốc gia này khi liệt kê tại đó. Cuối cùng, trong phiên bản 2004 của Sách dữ kiện, tên của mục từ này quay trở về Macedonia[39]. Điều này xảy ra sau một quyết định của Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2004 rằng sẽ gọi Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ là Cộng hòa Macedonia[40]. (Xem thêm Tranh cãi tên gọi Macedonia.)Bản đồ Nam Tư trong phiên bản 2000 của Dữ kiện thế giới[41]. Chú ý cách lời phủ nhận được in ở góc trên tay phải. Có thể thấy cách cả hai thủ đô của hai nước cộng hòa được ghi độc lập trên bản đồ.Liên minh châu ÂuVào ngày 16 tháng 12 năm 2004, CIA đã thêm một mục từ cho Liên minh châu Âu (EU)[42]. (Trước ngày này, EU nằm ngoài cuốn Sách dữ kiện[43]). Theo CIA, Liên minh châu Âu được thêm vào vì EU "tiếp tục hướng về những tính chất ngày càng giống quốc gia"[28].Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ và Iles EparsesTrong phiên bản 2006 của Dữ kiện Thế giới, các mục từ dành cho Đảo Baker, Đảo Howland, Đảo Jarvis, Đá ngầm Kingman, Đảo san hô vòng Johnston, Đảo san hô vòng Palmyra, và Quần đảo Midway được nhập vào mục từ mới Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ[44]. Những mục từ cũ cho mỗi khu vực đảo được biến thành chuyển hướng tại trang web Sách dữ kiện website[45]. Vào ngày 7 tháng 9 năm 2006, CIA cũng nhập các mục của Bassas da India, Đảo Europa, Quần đảo Glorioso, Đảo Juan de Nova, và Đảo Tromelin vào một mục từ mới Iles Eparses[46]. Cùng với mục từ mới Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ, năm mục từ cũ cho năm đảo vẫn tiếp tục làm chuyển hướng trên trang web[47]. Vào ngày 19 tháng 7 năm 2007 mục Iles Eparses và những chuyển hướng cho mỗi đảo bị bỏ ra do nhóm này trở thành một quận của Vùng đất phía Nam và châu Nam cực thuộc Pháp vào tháng 2[48].Nam Tư/Serbia và MontenegroNam Tư có một lịch sử đầy tranh cãi trên Sách dữ kiện. Trước năm 1992, Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Nam Tư trong Sách dữ kiện[49]. Vào năm 1992, mục từ này bị loại bỏ[37] và các mục từ khác dành cho tất cả các nước cộng hòa cũ được thêm vào[37]. Khi làm việc này, CIA đã liệt kê Liên bang Cộng hòa Nam Tư là Serbia và Montenegro[50]. Điều này là do quyết định ngày 21 tháng 5 năm 1992[51] của Chính phủ Hoa Kỳ không công nhận Liên bang này (hoặc bất kỳ các nước cộng hòa khác)[52] như quốc gia kế thừa của Nam Tư xã hội chủ nghĩa vừa giải thể. Chính phủ Mỹ cũng quyết định không công nhận bản thân Liên bang Nam Tư là một quốc gia[53].Những quan điểm này được ghi rõ trong lời phủ nhận được in trong cuốn Sách dữ kiện:[54]Ngoài lời phủ nhận, những nước cộng hòa Serbia và Montenegro được đối xử độc lập nhau trong dữ liệu, có thể nhìn thấy trong bản đồ bên phải[55]. Trong tháng 10 năm 2000, Slobodan Milošević đã từ chức sau một cuộc bầu cử đầy tranh cãi tổ chức vào tháng trước[56]. Sự kiện này khiến tạo ra thay đổi trong phiên bản năm 2001 của Sách dữ kiện, với việc thực thể Serbia và Montenegro lại được đổi thành Nam Tư[57]. Vào ngày 14 tháng 3 năm 2002, một thỏa thuận được ký để biến Liên bang Nam Tư thành một liên minh quốc gia có tên Serbia và Montenegro[58]; nó có hiệu lực vào ngày 14 tháng 2 năm 2003[59]. Cái tên thực thể Nam Tư được thay đổi trong Sách dữ kiện một tháng sau sự thay đổi[60].Đông Timor/Timor-LesteVào ngày 19 tháng 7 năm 2007 mục từ dành cho Đông Timor (East Timor) được đổi tên thành Timor-Leste theo một quyết định của Ủy ban Địa danh Hoa Kỳ[61].KosovoVào ngày 28 tháng 2 năm 2008 CIA đã thêm một mục cho Kosovo[62]; trước đó, Kosovo không được ghi trong Sách dữ kiện[20]. Sự bổ sung này được thực hiện bất chấp Nga[63] và Serbia[63] cùng một số nước khác kịch liệt phản đối sự độc lập này, và nhiều quốc gia không công nhận nền độc lập của nó. (Xem Phản ứng của thế giới về tuyên bố độc lập của Kosovo năm 2008.)

Sự thật

Trước năm 1998, hồ sơ của Liên minh Vương quốc Anh và Bắc Ireland chứa một câu nói rằng UK giành được độc lập vào ngày 1 tháng 1 năm 1801[64]. Dòng viết ngắn ngủi này, một sự mô tả gây bối rối do tham khảo Đạo luật Liên minh 1801 từ đó đã được mở rộng rất nhiều[65].

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: The World Factbook http://www.ctv.ca/servlet/ArticleNews/story/CTVNew... http://www.ebu.ch/members/members_logos.php http://www.cnn.com/SPECIALS/2000/yugoslavia/story/... http://bbs.keyhole.com/ubb/showflat.php?Cat=0&Boar... http://www.memoware.com/?screen=doc_detail&doc_id=... http://www.potomacbooksinc.com/Books/BookDetail.as... http://www.skyhorsepublishing.com/details.php?Titl... http://www.theodora.com/wfb1989/yugoslavia/yugosla... http://www.tomeraider.com/ebooks/non-fiction/world... http://www.ems.psu.edu/~williams/states/pubinfo.ht...